Kpss Vatandaşlık Hukukun Temel Kavramları Konu Anlatım PDF

Kpss Vatandaşlık Hukukun temel kavramları konusunu sizin için oldukça farklı kaynaktan çok geniş bir şekilde pdf, video, resim, test, çıkmış çözümlü sorular vb. formatta hazırladık.

3
2884

2020 KPSS Hukukun Temel Kavramları PDF

Kpss Vatandaşlık Hukukun temel kavramları konusunu sizin için oldukça farklı kaynaktan çok geniş bir şekilde pdf, video, resim, test, çıkmış çözümlü sorular vb. formatta hazırladık. Şimdiden Allah zihin açıklığı versin 🙂

9.Sınıf Mantık Konu Anlatım Videoları ve Soru Örnekleri sayfanın alt kısmındadır.

Hukukun Temel Kavramları Konu Anlatım


  • Hukuk kurallarını sosyal hayatı düzenleyen diğer kurallardan ayıran en önemli özellik, hukuk kurallarının maddi yaptırım ile desteklenmesidir.
  • NOT: Sizlere daha iyi ve güncel ders notu sunabilmek için kendimizi sürekli yeniliyoruz. Sizlerde son eklenen güncel ders notları ve eğitim haberlerinden anında haberdar olmak istiyorsanız sitemize Üye Olarak bildirimlerden anında haberdar olabilirsiniz.
    ÜYE OLMAK İÇİN TIKLAYIN
  • Müeyyide; herhangi bir kuralın koymuş olduğu emir ve yasaklara uygun hareket etmeme, yap dediğini yapmama ya da yapma dediğini yapma durumunda karşılaşılacak tepki.
  • Hukuk kurallarının yaptırımları:
    •  Ceza: Kanunun suç işleyenlere uygulanmasını öngördüğü yaptırım.
    •  Cebri İcra: Borcunu yerine getirmeyen kimsenin devlet gücüyle borcunu yerine getirmeye zorlanması.
    •  Tazminat: Hukuka aykırı davranışlarıyla başkalarına zarar veren kimselerin verdikleri zararları ödemeye mahkum edilmeleri.
      •  Maddi
      •  Manevi
  •  Hükümsüzlük
    •  Yokluk: Kurucu unsurların bulunmamasıdır. Örn. Resmi evlendirme memuru önünde yapılmayan evlilik yok hükmündedir.
    •  Butlan: Kurucu unsurlar vardır ama işlem başından itibaren geçersizdir.
      • Mutlak Butlan: Hukuki işlemin kanunun öngördüğü kurucu unsurlara sahip olmakla beraber kanuna aykırı olmasıdır. Örn. Bir kimsenin amcası veya halası ile evlenmesi
      • Nisbi Butlan(Askıda İptal Edilebilirlik):Hukuki işlem kurucu unsurlara sahip ve kanuna uygundur. Fakat iradede sakatlık vardır. Örn. Sarhoş olan kimsenin evlenmesi.
      •  Tek Taraflı Bağlamazlık: Taraflardan sadece birinin sözleşme yapma ehliyetine sahip olmasıdır. Diğer taraf bu işlemden sorumlu değildir.
  •  İdari İşlemde İptal
  • Yokluk, mutlak butlan, nisbi butlan, tazminat, tek taraflı bağlamazlık medeni hukuk yani özel hukuktaki; cebri icra, ceza ve iptal kamu hukukundaki yaptırım türleridir.
  • Hukuk Türleri :
    •  Pozitif Hukuk=Dogmatik Hukuk=Yürürlükteki Hukuk=Olan Hukuk=Müspet Hukuk: Belli bir dönemde yürürlükte olan yazılı ve yazısız tüm hukuk kuralları.
    •  Mevzu Hukuk=Mevzuat  Hukuk: Yetkili makamlar tarafından yapılan yürürlükte olan hukuk kurallarının tümüne denir. Yetkili makamlar tarafında yazılı kurallar yapılır. Mevzuata örnek olarak, anayasa, kanun, uluslararası antlaşmalar, khk, tüzük, yönetmelik verilebilir.
    •  Tabii Hukuk=İdeal Hukuk=Doğal Hukuk: Olması gereken hukuktur.
    •  Tarihi Hukuk: Yürürlükte olmayan hukuk.
  • Hukuk kurallarının nitelikleri; genellik, soyutluk, kişilik dışı olma, süreklilik, yaptırıma dayalı olma.
  • Tarafların aksini kararlaştırabildikleri hukuk kuralları tamamlayıcı hukuku kurallarıdır. Örn. Bir borç ilişkisindeki faizin taraflar arasında yasal faiz oranlarından farklı olarak belirlenebilmesi.
  • Tarafların hukuki işlemlerdeki hususları veya beyanları yorumlayan kurallar yorumlayıcı hukuk kurallarıdır. Örn. Sözleşmede kullanılan ayın başı tabirinin ayın 1.günü olarak anlaşılması.
  • Mahkemeler tarafından verilen karara içtihat denir.
  • Yazılı ve yazısız kaynaklar bağlayıcı, yardımcı kaynaklar bağlayıcı değildir. Fakat içtihatı birleştirme kararları bağlayıcıdır. Bu kararlar resmi gazetede yayınlanır.
  • Kanun boşluğunun sebepleri; teknik ve bilimdeki gelişmeler, kanun koyucunun ihmalkar tutumu, sonradan yapılan değişiklikler, belirli durumlarda kanun koyucunun bilinçli olarak boşluk bırakması. Hukuk dışı alan ile kanun koyucunun kasıtlı susması, boşluk olarak nitelendirilmez.
  • Boşluk Türleri
    •  Kanun Boşluğu: Kanunda somut ya da uygulanabilir bir hükmün bulunmaması.
    •  Kural İçi Boşluk: Kanun koyucunun bilerek ve isteyerek koyduğu boşluk. Hakim takdir yetkisini kullanır.
    •  Kural Dışı Boşluk
    • Açık Boşluk: Hukuken çözüme varılması gereken bir hususta uygulanabilir bir hükmün bulunmaması. Hakimin hukuk yaratması söz konusudur.
    • Örtülü Boşluk: Kanunda hükmün var olmasına rağmen hükmün sözü ve ruhunun bağdaştırılmasının mümkün olmadığı durumlardır. Hakim kuralı daraltarak maddenin amacına uygun sınırlamaya gidebilir.
    •  Hukuk Boşluğu: Yazılı veya yazısız herhangi bir hukuk kuralının bulunmaması durumudur.
  • Hakimin takdir yetkisini kullandığı boşluk türü kural içi boşluk, hukuk yaratma yetkisini kullandığı boşluk türü ise açık boşluktur.
  • Hakimin yarattığı hukuk üst yargı denetimine tabidir. Bağlayıcılığı yoktur(İçtihatı birleştirme kararları hariç).
  • Hukuk, kamu, özel ve karma olmak üzere 3 e ayrılır.
  • Kamu hukuku özel hukuktan kamu gücü kriteri ile ayrılır. Yani kamu hukuku her zaman için özel hukuktan üstündür. Kamu hukukunda devlet gücü vardır.
  • Kamu hukuku dalları; Anayasa, idare, ceza, devletler genel, vergi, yargılama, icra ve iflas hukuku.
  • Özel hukuk dalları; Medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku, devletler özel hukuku.
  • Karma hukuk dalları; İş hukuku, fikir ve sanat eserleri hukuku, hava hukuku, bankacılık hukuku, toprak hukuku, çevre hukuku.
  • Ceza hukukunun ilkeleri; Kanunilik(belirlilik, aleyhte çıkarılan yasa geçmişe yürümez, kıyas yapılamaz, idarenin düzenleyici işlemleri ile suç oluşturulamaz ve ceza verilemez, örf ve adetlere dayanarak suç oluşturulamaz ve ceza verilemez), kusursuz ceza olmaz ilkesi, cezaların şahsiliği ilkesi, ümanizm ilkesi(Kişinin yeniden topluma kazandırılması), adalet ve eşitlik ilkesi.
  • Suçun Unsurları:
    •   Kanunilik(Tipiklik):Ancak ceza kanununda düzenlenmiş olan eylemler suç olarak tanımlanır.
    •   Maddi Unsurlar:
      •  Fail: Suçu işleyen.
      •  Mağdur: Zarar gören.
      •  Fiil: İnsan eylemi.
        • Hareket: Yapma veya yapmama tepkisi.
        • Nedensellik Bağı(İlliyet Bağı): Suçun hareket neticesinde ortaya çıkması.
        •  Suçun Konusu: Suçun üzerinde durduğu kişi ya da nesne.
        •  Suçun Nitelikli Unsurları: Cezanın artırılması ya da azaltılmasını gerektiren unsurlar.
    •   Manevi Unsurlar
      •  Kast: Suçun unsurlarının bilerek ve isteyerek gerçekleşmesi.
        • Doğrudan Kast: Kişi neticeyi öngörüyor ve istiyor. İstediği neticenin gerçekleşmesi için özel çaba harcıyor.
        • Olası Kast: Kişi neticeyi öngörüyor ve olursa olsun düşüncesiyle kabulleniyor. Gerçekleşmesini istediği netice için özel bir çaba harcamıyor.
        •  Taksir
          • Bilinçsiz Taksir: Kişi başkaları tarafından öngörülebilecek bir neticeyi öngöremiyordur ve neticenin gerçekleşmesini istemiyordur.
          • Bilinçli Taksir: Kişi neticeyi öngörüyor ve nasıl olsa olmaz düşüncesiyle hareket ediyor. Neticenin gerçekleşmesini istemiyordur.
  • Ceza hukukunun yaptırım türleri
  •   Cezalar
    •  Hapis Cezası
      • Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
      • Müebbet Hapis Cezası
      • Süreli Hapis Cezası
      • Adli Para Cezası
  •   Güvenlik Tedbirleri
    •  Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakma
    •  Müsadere
    •  Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
    •  Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
    •  Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri
    •  Tekerrür
    •  Sınır Dışı Edilme
  • Vergi hukukunun ilkeleri; adalet(eşitlik değil), genellik, kanunilik.
  • Kamu gelirleri; vergi(Devletin kamu hizmetlerini yerine getirmek için egemenlik gücüne dayanarak karşılıksız ve zorla aldığı para), harç(Bazı kamu hizmetlerinden yararlananların bu hizmet karşılığı ödediği para. Örn. tapu harcı, noter harcı), resim(Kamu kuruluşlarının belirli bir iş ya da faaliyetin yapılmasına yetki ve izin vermesi karşılığında alınan para.), şerefiye(Devletin ve diğer kamu kuruluşlarının yaptığı bayındırlık, imar işleri dolayısıyla değeri artan gayrimenkul sahiplerinden artış nedeniyle zorla alınan para), parafiskal(Vergi benzeri gelirler. Sosyal güvenlik kuruluşları ile mesleki kamu kuruluşlarına, kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek için gelir toplama yetkisinin verilmesiyle ortaya çıkan ve bu kuruluşların üyelerinden sağlanan kamu gelirleri.), mülk ve teşebbüs gelirleri(Devletin arazi, bina, orman, maden gibi gayrimenkulleri ve ticari işletmelerinden elde ettiği para.), borçlanma gelirleri(Devletin borçlanmaya başvurması.).
  • Vergiler konularına göre gelir üzerinden (gelir vergisi, kurumlar vergisi), servet üzerinden (emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, veraset ve intikal vergisi), harcamalar üzerinden(kdv, ötv) alınanlar olarak ayrılır.
  • Vergiler dolaylı(kdv, ötv) ve dolaysız(emlak, gelir, kurumlar) vergiler olmak üzere de ikiye ayrılır.
  • Özel hukukta kişiler birbiriyle eşit ve hukuki ilişkileri düzenlemekte serbesttir.
  • Medeni hukukun temel esasları; dürüstlük, iyi niyet, ispat yükü, hak ehliyeti.

 

  • Hakkın Türleri

Kamu Hakları: Kişilerle devlet arasındaki ilişkileri düzenler.

  •  Kişinin Hakları
  •  Sosyal ve Ekonomik Haklar
  •  Siyasi Haklar

Özel Haklar

  •  Nitelik Bakımından Özel Haklar
    • Mutlak Haklar: Sahibine geniş yetkiler veren ve herkese karşı ileri sürülebilen haklardır. Örn. Mülkiyet hakkı, telif hakkı, ayni haklar, intifa hakkı, velayet ve vesayet hakkı
      • Mallar Üzerindeki Mutlak Haklar

Maddi Mallar Üzerindeki Mutlak Haklar

Maddi Olmayan Mallar Üzerindeki Mutlak Haklar

  • Kişiler Üzerindeki Mutlak Haklar

Kişinin Kendi Şahsı Üzerindeki Mutlak Haklar

Kişinin Başkasının Şahsı Üzerindeki Mutlak Haklar

  • Nisbi Haklar: Sadece belirli kişilere karşı ileri sürülebilen haklardır. Örn. Alacak hakkı yalnızca borçluya karşı ileri sürülebilir.
  •  Konuları Bakımından Özel Haklar
    • Mal Varlığı Hakları: Örn. Mülkiyet, telif, alacak hakkı…
    • Kişilik Hakları
    •  Hukuki Etkileri Bakımından Özel Haklar
      • Yenilik Doğuran Haklar
        • Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
        • Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
        • Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
        • Alelade Haklar: Kullanılmasıyla herhangi bir değişiklik olmaz. Örn. Velayet, vesayet hakkı.
    •  Devredilebilmeleri Bakımından Haklar
      • Devredilebilen Haklar: Mal varlığı hakları devredilebilir.
      • Devredilemeyen Haklar: Örn. Ergin kılınmayı talep, nişanı bozma, boşanma davası açma, soy bağının reddi gibi haklar.
  • Hakkın kazanılmasında iyi niyet(subjektif iyi niyet) kuralı geçerlidir. Hakların kazanılması hukuki olay(Kişinin iradesine bakılmaksızın kendisine hukuki sonuç bağlanması olayı.), hukuki fiil(Kişinin iradesi ile hukuki sonuç doğuran olay.), hukuki işlem(Bir kişinin veya aynı amaca yönelik birden fazla kişinin iradesiyle hukuki sonuç yaratması.) olmak üzere 3 şekilde olur.
  • Hakların kazanılış biçimleri; devren(Hakkı bir başkasından devralmak), aslen(Hakka bir başkasından devralmadan sahip olunması) olmak üzere 2 çeşittir.
  • Aslen kazanma taşınmazlar üzerinde ise işgal, taşınırlar üzerinde ise sahiplenme olur.
  • Hakların kullanılmasında dürüstlük(objektif iyi niyet) kuralı geçerlidir.
  • İhkaki Hak: Hakkın sahibi tarafından kendi eliyle alınması. Hukuk düzeni tarafından benimsenmemiştir. Çünkü hukuk düzeni hakkın devlet tarafından korunmasından yanadır. Hak sahibi hakkını ihlal eden kişiyi uyararak talep hakkını, hak ihlalinin devamı halinde de dava hakkını kullanabilir.
  • Hakkın kişinin kendisi tarafından korunduğu haller; meşru müdafa, zaruret hali, kuvvet kullanma.
  • Medeni hukuk kendi içinde kişiler hukuku, aile hukuku, eşya hukuku, miras hukuku olarak ayrılır.
  • Kişiler hukuku, kişilerin türlerini(insanlar, dernekler, vakıflar), ehliyetlerini, kişisel durumlarını, akrabalık ilişkilerini, yerleşim yerleri ile ilgili ilgilerini, kişiliğin başlangıcını ve sona ermesini, korunmasını düzenleyen hukuk kurallarıdır.
  • Aile hukuku, evlilik, boşanma ve eşlerin birbirlerine karşı olan sorumluluklarını, velayet hakkını, soybağı ilişkilerini vesayet ilişkilerini düzenleyen hukuk kurallarıdır.
  • Gerçek kişilik tam ve sağ doğumla başlar.
  • Gerçek kişiliği sona erdiren haller; ölüm, gaiplik, ölüm karinesi, birlikte ölüm karinesi.
  • Karine: Bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun çıkarılması.
  • Mal varlığı hakları ölüm anında mirasçılarına geçer. Ölümün meydana geldiği andan itibaren 10 gün içinde nüfus memurlarına bildirilmesi gerekir.
  • Ölüm Karinesi: Ölümüne kesin gözle bakılacak bir halde kaybolan ve cesedi bulunamayan kişi ölmüş sayılır. En büyük mülki amirinin emriyle ölümüne karar verilir. Mahkeme kararına gerek yoktur fakat istenirse alınabilir. Ölüm karinesinde herhangi bir sürenin geçmesine gerek yoktur.
  • Birlikte Ölüm Karinesi: Birden fazla kişinin ölüm anı tespit edilemediğinde hepsinin aynın anda ölmüş sayılması.
  • Gaiplik: Kaybolma. Ölümüne olası gözle bakılabilecek bir tehlike içinde kaybolma(Kaybolmadan 1 yıl geçtikten sonra mahkemece karar verilebilir), uzun zamandan beri haber alınamama durumunda(Son haber tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra mahkemece karar verilebilir. Ölüme ilişkin ufak da olsa olasılık gerekir.)
  • Gaiplikte görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.
  • Ölüm ve birlikte ölüm karineleri adi karinelerdir, yani aksi ispatlanabilir.
  • Gaiplikte evlilik kendiliğinden düşmez ancak eş tarafından başvuru ile düşer. Ölüm karinesinde ise evlilik kendiliğinden düşer.
  • Hak Ehliyeti: Haklara ve borçlara ehil olma ehliyetidir. Sağ ve tam doğmak koşuluyla ana rahmine düştüğü an kazanılabilir.
  • Fiil Ehliyeti: Kendi işlem ve ehliyetiyle hak kazanabilme, borç altına girebilme anlamındadır.
  • Dar anlamda kişilik sadece hak ehliyetine sahip olma, geniş anlamda kişilik ise hak ehliyetinin yanında fiil ehliyetine sahip olmak demektir.
  • Ayır etme gücünü yaş, akıl hastalığı, akıl zayıflığı ve sarhoşluk etkiler.
  • Mümeyyiz: Ergin
  • Hakim kararı ile erginliğe asliye hukuk mahkemesi karar verir.
  • Kişi ergin olmakla yaşça büyümüş sayılmaz.
  • Sağır ve dilsizler 21 yaşında ergin olurlar.
  • Sınırlı ehliyetsizler; ayırt etme gücüne sahip ergin olmayan kişi ya da ayırt etme gücüne sahip, ergin fakat kısıtlı kişilerdir. Kural olarak fiil ehliyetleri yoktu ama bazı istisnaları vardır. Bu kişiler tek başlarına kendisine sıkı sıkıya bağlı kişilik haklarını(vasiyetname düzenlemek, nişanlanma, soybağı reddi, reşit kılınma isteği) kullanabilirler ve bağış kabul edebilirler. Yasal temsilcisinin rızasıyla dahi bağış ve kefalet(kefil) sözleşmesi düzenleyemez ve vakıf kuramazlar. Yasal temsilcisinin rızasıyla satım, kira, hizmet ve fikir sözleşmesi düzenleyebilirler.
  • Kişilik

Gerçek Kişiler

  •  Dar Anlamda Kişilik: Hak ehliyeti ile başlar.
  •  Geniş Anlamda Kişilik: Fiile ehliyeti ile başlar. Şartları; reşit olmak, mümeyyiz olmak(temyiz kudretine sahip olmak), kısıtlı olmamak.

Tüzel Kişiler: Belli bir amacı gerçekleştirmek üzere bağımsız bir varlık şeklinde örgütlenmiş, haklara ve borçlara sahip kişi veya mal topluluklarıdır.

  •  Özel Hukuk Tüzel Kişileri: Özel kişilerin hür iradeleri ile kurulurlar. Kamu güçleri yoktur. Eşitlik ilkesi geçerlidir yani diğer kişilerle eşit konumdalardır. Özel hukuka tabidirler.
  •  Kişi Toplulukları
    • Dernek: Gerçek veya tüzel en az 7 kişinin kazanç paylaşma dışında belirli bir ortak amacı gerçekleştirmek üzere oluşan topluluk.
    • Şirket: İki veya daha fazla kişinin aynı amaca yönelik emeklerini ve mallarını birleştirmesiyle oluşan topluluk.
    •  Mal Toplulukları
      • Vakıflar: Gerçek veya tüzel kişilerin mal ve haklarının belirli veya sürekli bir amaca özgülenmeleriyle oluşan tüzel kişiliğe sahip mal topluluklarıdır.
    •  Kamu Hukuku Tüzel Kişileri: Kamu gücüne sahiptirler. Amaçları kamu yararını gerçekleştirmektir. Diğer kişilerden üstün konumdadırlar yani eşitlik ilkesi yoktur. Kanunla veya idari işlemle kurulurlar. Kamu hukukuna tabidirler.
    • § Kamu Tüzel Kişileri
      • Kişi Topluluğu Şeklindeki Kamu Tüzel Kişileri

Kamu İdareleri

–  Merkezi İdare: Devlet.

–  Mahalli İdareler: İl Özel İdareleri, Belediyeler, Köyler.

  • Mal Topluluğu Şeklindeki Kamu Tüzel Kişileri

Kamu Kurumları(Hizmet Kuruluşları): İdari Kamu Kurumları(TCMB, Orman GM, Vakıflar GM), İktisadi Kurumlar(TCDD, DHMİ, MKEK),Sosyal Kamu Kurumları(SGK), Bilimsel, Teknik, Kültürel Kamu Kurumları(TRT, Üniversiteler, TÜBİTAK, DİE, TODAİE, TÜBA), Düzenleyici Kamu Kurumları(SPK, RTÜK, BDDK, EPDK), Meslek Kuruluşları(Barolar, Odalar)

  • Zilyetlik: Bir eşyayı fiili hakimiyeti altında bulundurma.
  • Ayni Hak: Kişisel haklardan farklı olarak eşyalar üzerinde kesin egemenlik yetisi sağlayan haklardır. Ayni haklar herkese karşı ileri sürülebilir.
  • Mülkiyet Hakkı: Kişinin bir şeyi üzerindeki mutlak egemenlik hakkıdır.
  • Sınırlı Ayni Haklar: Mülkiyet hakkının dışında kalan haklardır. İrtifak hakkı(Kullanma ve yararlanma hakkı), taşınmaz yükü(Taşınmaz mallara sahip kişinin borcunu sahibi olduğu taşınmaz ile güvence altına aldığı hak.), rehin hakkı olmak üzere 3 çeşidi vardır.
  • İntifa Hakkı: Taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya mal varlığı üzerinde kurulabilen, hak sahibine tam yararlanma yetkisi veren haklardır.
  • Sükna Hakkı: Sahibine bir binada veya onun bir kısmında oturma yetkisi veren irtifa hakkıdır.
  • Borçlar hukukunun ilkeleri; nisbilik, sınırlı sayıda olmaması, borç ilişkilerinin geçici niteliği, irade özerkliği(sözleşme serbestisi, eşitlik, şekil serbestisi), dürüstlük, kusurlu sorumluluk(örn. Satılan bir malın başkasına satılmaması), üçüncü kişiye borç yaratılamaması, sözleşmelerde ivaz(karşılık), borçlunun yerleşim yerinde ifa ilkesi.
  • Borç ilişkisinin unsurları; alacaklı, borçlu, edim(Alacaklının ifasını talep ettiği, borçlunun da yerine getirmesi gerekn davranış. Edim hukuka ve ahlaka aykırı olmamalı, ifa edilebilir yani imkansız olmamalı, belli ya da belli edilebilir olmalıdır.).
  • Edim türleri, verme, yapma ve yapmama.
  • Borcun kaynakları; hukuki işlem(sözleşmeler de olur), haksız fiil, sebepsiz zenginleşme.
  • Borcu sona erdiren nedenler; ifa, ibra(Alacaklı ile borçlu arasındaki sözleşme ile borcun sona ermesi. Borçlar kanununda düzenlenmemiştir.), yenileme(tecdit), alacaklı ve borçlu sıfatının birleşmesi, kusursuz imkansızlık, takas, zaman aşımı.
  • Latife(Şaka) Beyanı: Beyanda bulunan kişinin gerçek iradesine uymayan bir beyanda bulunması.
  • Zihni Kayıt: Beyan sahibinin, bir iradeye sahip olmadı halde görünüşte böyle bir iradeye sahipmiş gibi davranması.
  • Muvazaa: Tarafların gerçek iradelerini gizleyerek farklı beyanlarda bulunmaları.
  • Gabin: İki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde taraflardan birinin darda kalmasından, düşüncesizliğinden veya tecrübesizliğinden yararlanarak edimler arasında meydana gelen açık orantısızlık.
  • İkrah: Tehdit.
  • Resmi Senet: Resmi bir makamın katılmasıyla oluşturulan belge.
  • Resmi Sicil: Bir takım hukuki ilişki ve olayları kaydetmek için resmi makamlarca tutulan resmi kayıtlar.
  • Akit: Sözleşme.
  • İcap: Öneri, teklif.
  • Devletin unsurları; toprak, millet ve egemenliktir.
  • Yapısına göre devlet şekilleri:

Tek Yapılı Devlet

  • Ø Üniter Devlet(Basit Devlet):  Ülkenin tümünde tek bir devlet(yasama, yürütme, yargı) ve dolayısıyla tek bir hukuki rejim vardır.
  • Ø Bölgeli Devlet: Farklı bölgelerden oluşan devlet.

Birleşik(Karma) Devlet

  •  Federal Devlet: Yasama, yürütme, yargı fonksiyonları açısından kendi içerisinde belli bir özerkliğe sahip olan, ancak ortak bir anayasa ile tek bir devlete bağlı olan devletlerin oluşturduğu birlik. Federe devletlerin diğer devletlerle ilişkisinde yetki federal devlete aittir.
  •  Konfederal Devlet: Birden çok devletin sınırlı, ortak ve belirli bir amacı gerçekleştirmek amacıyla bir araya geldikleri devlet modeli.
  • Konfederasyon devlette her bir devlet kendi devlet yetkilerini uluslararası alanda kullanabiliyorken federasyon devletlerde her bir devlet uluslararası alanda federal devlete bağlıdır.
  • Egemenlik şekillerine göre devletler; monarşik(tek bir hükümdar), oligarşik(bir grup, sınıf ya da zümre egemenliği), teokratik, cumhuriyet.
  • Sosyalist devlette üretim araçları devlete aittir, kapitalist devlette ise üretim araçları özel mülkiyete sahiptir.
  • Meclis hükümet sisteminde kuvvetler yasamada, mutlak monarşi ve diktatörlükte kuvvetler yürütmede birleşir.
  • Totaliter Diktatörlük: Çoğulcu anlayışın tasfiye edildiği, tek bir partinin görüşünün kabul ettirildiği yönetim.
  • Otaliter Diktatörlük: Sınırlıda olsa çoğulculuğa yer verilir.
  • TC’nin temel nitelikleri; insan haklarına saygılı devlet(yaşama hakkı, işkence yasağı, düşünce ve kanaat özgürlüğü), Atatürk milliyetçiliğine bağlı devlet(ırkçılığı reddeder, saldırganlığa ve şovenizme karşıdır, milliyetçiliği reddeden akımlara karşı, sınıf kavramı yok, akılcı, çağdaş, ileriye dönük, demokratik, insancıl, barışçıl, birleştirici, laik, milleti çağdaş medeniyetler seviyesine çıkarmayı amaç edinmiş, Türk devletinin vatanı ve milleti ile bölünmez bütünlüğünü amaç edinen), demokratik devlet(temel hak ve özgürlüklerin tanınmış ve güvence altına alınmış olması), laik devlet(din hizmetlerinin bir kamu hizmeti olması), sosyal devlet, hukuk devleti(İdari faaliyetlerin belirliliği, idarenin mali sorumluluğu.).
  • Atatürk milliyetçiliği sübjektif bir milliyetçilik anlayışıdır.
  • Herkes kamu düzenini bozmamak şartıyla özgürce ibadet edebilir.
  • Başbakanlığa bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı genel idare içinde yer alır.
  • Sosyal devletin görevi, güçsüzleri korumak, ulusal geliri paylaştırmak, sosyal adaleti sağlamak vergi yükünü dengeli dağıtmaktır.
  • Özel mülkiyette bulunana taşınmazların(sadece taşınmazlar) tamamı veya bir kısmı (sadece) devlet veya kamu tüzel kişileri tarafından kamulaştırılabilir.
  • Ahde vefa: Sözleşmelere ve verilen sözlere uymak.
  • Demokrasinin dayandığı temel ilkeler; milli egemenlik, özgürlük, eşitlik, çoğulculuk, temel hak ve özgürlüklerin tanınmış ve güvence altına alınmış olması.
  • Demokrasinin dayandığı temel unsurlar; millet egemenliği, özgürlük(kamu ve siyasi özgürlük), eşitlik.
  • Yarı doğrudan demokraside, seçimle iş başına gelen meclis ve yöneticiler olsa da bazı kararların alınmasında seçmenler de etkilidir. Anayasa kabulunun halk oylamasına sunulması buna örnektir.
  • Yarı doğrudan demokrasinin araçları; referandum, halk vetosu, halk girişimi, temsilcilerin azli.
  • Kamu özgürlükleri dokunulamaz, devredilemez ve vazgeçilemez. Çünkü temel hak ve özgürlükle kamu özgürlüğünü oluşturur.
  • Anayasanın başlangıç ilkeleri; Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlılık, Atatürk medeniyetçiliği, Atatürk milliyetçiliği, çağdaş medeniyet düzeyine ulaşma azmi, milli egemenlik, anayasanın ve hukukun üstünlüğü, özgürlükçü demokrasi, doğal haklar, Türk varlığının devleti ve milleti ile bölünmez bütünlüğü, sosyal adalet ve eşitlik, insan onurunun korunması, kişinin maddi ve manevi varlığının korunması, laiklik.
  • 1982 Anayasasının genel esasları; madde1- Devletin şekli(Türkiye Devleti bir cumhuriyettir.), madde2- Cumhuriyet’in nitelikleri(Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.), madde3- Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti, madde4- Değiştirilmeyecek hükümler, madde5- Devletin temel amaç ve görevleri, madde6- Egemenlik, madde7- Yasama yetkisi, madde8- Yürütme yetkisi ve görevi, madde9-Yargı yetkisi, madde10- Kanun önünde eşitlik, madde11- Anayasanın bağlayıcı üstünlüğü.
  • 1982 anayasası ile koruma altına alınan inkılap kanunları; Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Şapka İktisası Hakkında Kanun, Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine ve Türbedarlıklar ile Birtakım Ünvanların Men ve İlgasına Dair Kanun, Medeni Nikah Esası ile Aynı Kanununun 110. Maddesi, Beynelminel Erkamın Kabulü Hakkında Kanun, Türk Harflerinin Kabulü ve Uygulanması Hakkında Kanun, Lakap ve Ünvanların Kaldırılmasına Dair Kanun, Bazı Kisvelerin(kıyafetlerin) giyilemeyeceğine Dair Kanun.

Hukukun Temel Kavramları Ders Özetleri


* Hukuk; sosyal hayatı düzenleyen maddi yaptırımlı kurallar bütünüdür.

* Sosyal ilişkiler; sosyal hayatta gelişen ilişkilerdir.

* Yaptırım(müeyide); sosyal kurallara uyulmadığında karşılaşılan tepkidir.

* Subjektif ahlak kuralları; kendi nefsimize karşı nasıl davranmamız gerektiğini belirten

ahlak kurallarıdır.

* Objektif ahlak kuralları; sosyal hayatta kişilerin birbirleri ile ilişkilerinde nasıl

davranmaları gerektiğini belirten ahlak kurallarıdır.

* Nafaka yükümlülüğü; yardım edilmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoy,

altsoy ve kardeşlerine yardım etmekle yükümlü olmaktır.

* Nafaka alacaklısı; yoksulluk içinde bulunan altsoy, üstsoy ve kardeşlerdir.

* Yargı organı; Bir kimseyi hukuk kurallarına uymaya zorlayan devlet organıdırç.

* Cebri icra; Hukuk kurallarına uymayan bir kimsenin, devlet zoru ile bu kuralın gereğinin

yerine getirtmesidir.

* Hukuk, sosyal hayatı düzenleyen kurallardan sadece biridir. Diğer sosyal kurallar din,

ahlak ve görgü kuralları olarak sayabiliriz.

* Din kuralları; yüce güç tarafından konulmuş ve peygamberler vasıtası ile kişilere

ulaşmış bulunan bir takım emir ve yasaklardan oluşan kurallardır. Yaptırımı manevidir.

Kişileri bu kurallara uymaya zorlayamayız.

* Ahlak kuralları; sosyal hayatta gerek kişinin kendi nefsine karşı, gerekse kişilerin

birbirlerine karşı nasıl davranması gerektiğini gösteren kurallardır. Bu kuralların yaptırımı

da manevidir.

* Görgü kuralları; bir kimsenin belli bir olayda ne şekilde davranması gerektiğini gösteren

manevi yaptırımlı sosyal kurallardır.

* Hukuk kuralları; sosyal hayatta kişilerin birbirleri ile ve devletle olan ilişkilerini

düzenleyen maddi yaptırımlı, yani devlet gücü ile desteklenmiş kurallar olduğu için diğer

sosyal kurallardan ayrılmaktadır. Kişiler hukuk kurallarına uymak zorundadırlar. Oysaki

diğer sosyal kurallar manevi yaptırıma sahip oldukları için bu kurallara uymak

zorunlulukları bulunmamaktadır.

* Hukuk kuralları ile diğer sosyal kurallar arasında bir takım ilişkiler ve benzerlikler

vardır. Ahlak kuralları bunların başında gelir. Hukuk kurallarının toplumda geçerli ahlak

kurallarına aykırı olması düşünülemez.

* Yaptırım( müeyyide); herhangi bir kuralın koymuş olduğu emir ve yasaklara uygun

surette hareket etmeme, onun yap dediğini yapmama veya yapma dediğini yapma

halinde karşılaşılacak olan tepkidir.

* Manevi yaptırım; hukuk kuralları dışındaki diğer sosyal kurallara uyulmadığında

karşılaşılacak tepkidir.

* Maddi yaptırım; hukuk kurallarına uyulmadığında karşılaşılacak tepkidir.

* Ceza, kanunun suç işleyen kişiye uygulanmasını öngördüğü yaptırımdır.

* Disiplin cezaları; belli bir statü içerisinde bulunan kimselere hizmetle ve iç düzenle ilgili

kurallara aykırı davranmaları halinde uygulanan cezadır.

* Cebri icra; borcunu yerine getirmeyen kimseyi borcunu yerine getirmeye zorlama

biçiminde bir yaptırımdır.

* Tazminat; hukuka aykırı olarak başkalarına verilen zararların ödettirilmesi biçimindeki

yaptırımdır.

* Hükümsüzlük; bir hukuki işlemin, kanunun öngördüğü şekilde yapılmaması veya

kanuna aykırı olarak yapılması halinde hukuki sonuç doğurmamasıdır.

* İptal; hukuki kurallara aykırı olarak yapılmış bir idari işlemin yargı organı kararıyla

ortadan kaldırılmasıdır.

* Hukukun sistemi; kapsam ve özellikleri açısından birbirinden farklı olan çeşitli ilişkileri

hukuk kurallarını düzen ve ayırıma tabi tutmaktır.

* Hukuk; birisi kamu hukuku, diğeri Özel Hukuk olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Bir kişi

ile diğer bir kişi arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarına Özel hukuk; bir kişi ile

devlet, veya bir devlet ile diğer bir devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk

kurallarına da Kamu hukuku denir.

* Atatürk Milliyetçiği; ırk, din, dil ayrımı yapılmaksızın Türk vatan ve milletinin bölünmez

bir bütün olduğu, Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkesin Türk

sayılmasıdır.

* Demokratik devlet; halkın devlet yönetimine katılması esasına dayanan devlettir.

* Laiklik; Dünya ve devlet işlerinin din işlerinden ve dini otoriteden arındırılarak bağımsız

hale getirilmesidir.

*Sosyal devlet; bireylerin sosyal durumları ile ilgilenen, onlara asgari hayat düzeyini

sağlamayı, sosyal adalet ve sosyal güvenliği gerçekleştirmeyi ödev bilen devlettir.

* Yasama organı; yasa yapma yetkisine sahip organdır.

* Yasama sorumsuzluğu; TBMM üyelerinin meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, ve

illeri sürdükleri düşüncelerinden ve bunların meclis dışında tekrarından ve

açıklanmasından sorumlu olmamasıdır.

* Yasama dokunulmazlığı; TBMM üyelerinin seçimden önce veya sonra işledikleri ileri

sürülen suçlar nedeniyle, meclis kararı olmaksızın tutulamamaları, sorguya

çekilememeleri, tutuklanamamaları ve yargılanamamalarıdır.

* Genel idare; bütün ülkeyi kapsayan idaredir.

* Mahalli idare; köy kasaba ve şehir adı verilen belli yerleşim alanlarındaki halkın yerel

ihtiyaçlarını gidermek üzere, çeşitli kamu hizmeti yürüten kuruluşlardır.

* Memur; kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri yapmak üzere atanmış

olan kişilerdir.

* İdari işlem; idarenin idare hukuku alanında bir hukuki sonuç doğurmak veya doğmuş

olan bir hukuki sonucu belirtmek üzere yaptığı tek taraflı bir işlemdir.

* İdari sözleşme; İdarenin idare hukukunca düzenlenen sözleşmeleridir.

* Suç; cezai yaptırıma bağlanış olan fiillerdir.

* İhmal; gereken ilgiyi göstermemedir.

* İcra; yapmak

* Kast; yasanın suç saydığı bir fiili bilerek isteyerek işleme iradesidir.

* Taksir; yasanın suç saydığı bir eylemi, onun sonuçlarını bilmeden ve istemeden

işlemedir.

* Ceza; Kanunun suç işleyen kimseye uygulanmasını öngördüğü yaptırımdır.

* Yargı; hukuk kurallarının bağımsız mahkemelerce belli bir olaya uygulanmasıdır.

* Adli yargı; mahkemelerdeki yargıdır.

* Davacı; mahkemeye başvurarak dava a.an taraftır.

* Davalı; davacı tarafından kendisine karşı dava açılan kişidir.

* İflas; İflasın açılması ile, müflisin haczi mümkün bütün mal ve haklarının oluşturduğu

bütündür.

* Müflis, İflasın açılması ile borçluya verilen addır.

* Vergi; devletin kamu harcamalarına halkın parasal katılımıdır.

* İşyeri; işin yapıldığı yerdir.

* İşçi; hizmet akdine dayanarak çalışan kişidir.

* İşveren; işçi sayılan kimseleri çalıştıran gerçek veya tüzel kişilere ve tüzel kişiliği

olmayan kamu kuruluşlarıdır.

* Sendika; işçilerin veya işverenlerin ortak ekonomi, sosyal hak ve menfaatini korumak

ve geliştirmek amacıyla oluşturulmuş tüzel kişiliğe sahip mesleki kuruluşlardır.

* Toplu iş sözleşmeleri, İşçi sendikaları ile işverenler veya işveren sendikaları arasında

akdedilen ve iş şartları ile tarafların hak ve borçlarını düzenleyen yazılı anlaşmadır.

* Grev; işçilerin bir iş yerinde veya iş kolunda hiç çalışmamak veya işin niteliğine göre

önemli ölçüde aksatmak amacıyla toplu olarak işi bırakmalarıdır.

* Lokavt; bir iş yerinde veya iş kolunda, faaliyetin tamamen durmasına neden olacak

şekilde, işçilerin işveren tarafından topluca uzaklaştırılmalarıdır.

* Doktrin, İlmi görüşlerdir.

* Miras (tereke); miras bırakanın malvarlığının toplamıdır.

* Ayni hak; Eşya üzerinde doğrudan doğruya mutlak egemenlik yetkisi veren ve herkese

karşı ileri sürülebilen haktır.

* Borç ilişkisi; iki taraf arasında doğan ve bunlarda birinin diğerine karşı bir edimi

yükümlendiği ilişkidir.

* Edim; borçlunun yerine getirmekle yükümlü bulunduğu davranış biçimidir.

* Tacir; bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimsedir.

* Esnaf; ister gezici, ister bir dükkan veya sokağın belli bir yerinde sabit olsun, iktisadi

faaliyeti nakdi, sermayeden çok bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini

sağlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleridir.

* Şirket; iki yada daha çok kişinin, emeklerini ve mallarını ortak bir amaca ulaşmak için

birleştirmeleridir.

* Kıymetli evrak; yazılı hakkın senede bağlandığı ve senetten ayrı olarak devredilmesinin

mümkün olmadığı senetlerdir.

* Kombiyo senedi; poliçe, çek ve bono

* Ciro; kıymetli evrakta hak sahibi tarafından senette yazılı hakkın devredilmesi,

rehnedilmesi veya tahsili için yapılan irade açıklamasıdır.

* Donatan; gemisini deniz ticaretinde kullanan gemi sahibidir.

* Navlun sözleşmesi; deniz yolu ile eşya taşımak üzere yapılan sözleşmedir.

* Sigorta; bir şeyin yada bir kimsenin, herhangi bir yönden ileride karşılaşabileceği zararı

gidermek için, önceden ödenen prim karşılığında bu işle uğraşan kuruluşla yapılan iki

taraflı sözleşmedir.

* Uyrukluk; Kişileri veya şeyleri devlete bağlayan hukuki bağdır.

*Vatandaşlık; gerçek kişileri devlete bağlayan siyasi bağdır.

* Medeni hukuk; kişilerin toplum halinde yaşaması bakımından bir hüküm ve değer

arzeden bütün eylem ve davranışlarını, işlemlerini ve ilişkilerini düzenleyen hukuk

kurallarının tümüdür. Medeni hukuk düzenlemekte olduğu ilişkilerin niteliğine göre beş

bölüme ayrılır.

******Bunlar; 1- Kişiler hukuku 2- aile hukuku 3- miras hukuku 4- eşya hukuku 5-

borçlar hukuku’dur.

* Ticaret hukuku; kişiler arasındaki ticari ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarıdır. Ticaret

hukuku da 5 bölüme ayrılır.

******Bunlar; 1- Ticari işletme hukuku 2- Şirketler hukuku 3- Kıymetli evrak hukuku 4-

Deniz ticareti hukuku 5- Sigorta hukuku’dur.

* Devletler özel hukuku; çeşitli devletlere bağlı olan, aynı uyruklukta ( tabiiyette)

olmayan kişiler arasındaki özel hukuk ilişkilerine hangi devletin kanununun

uygulanacağını ve kişilerle şeylerin uyrukluğunu düzenleyen hukuk kurallarından oluşur.

* Mevzuat; yasa, tüzük, yönetmelik diğer hukuk kaynaklarının tümüdür.

*Kanun; yasama organı tarafından yazılı olarak çıkarılan genel, sürekli ve soyut hukuk

kurallarıdır.

* Kanun tasarısı; Bakanlar kurulunun hazırlayarak Türkiye Büyük Millet Meclisine

sunduğu kanun projeleridir.

* Kanun teklifi; Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin sundukları kanun projeleridir.

* Resmi gazete; Başbakanlık tarafından çıkarılan ve kanunların, kanun hükmünde

kararnamelerin, tüzüklerin ve bazı yönetmeliklerin yayımlandığı gazetedir.

* Kanun hükmünde kararname; Türkiye Büyük Millet Meclisinin çıkardığı yetki kanununa

dayanarak, Bakanlar kurulunca belli konuları düzenlemek üzere çıkarılan yazılı hukuk

kuralları.

* Tüzük; bir kanunun uygulamasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere,

kanuna aykırı olmamak şartı ile ve Danıştay’ın incelemesinden geçirilerek Bakanlar

kurulunca çıkarılan yazılı hukuk kurallarıdır.

* Yönetmelik; devlet örgütü içerisinde bulunan çeşitli kurum ve kuruluşların daha çok

kendi alanlarını ilgilendiren, çalışma yöntemlerini düzenleyen hukuk kurallarıdır.

* Örf ve adet; topluluk içerisinde kök salmış olup, uyulması gerekli geleneklerdir.

* Paftos; başkasına ait bir arazide bağ yetiştirme.

* Bilimsel görüş; hukuk bilginlerinin hukuki sorunlarda ileri sürdükleri görüş, düşünce ve

kanatlardır.

* Yargısal karar; anlaşmazlık konusu hukuki bir olayın çözümü için mahkemece verilmiş

olan karar.

* Hukuku doğuran kaynaklar; hukuk kurallarının nasıl ve ne şekilde meydana geldiklerini,

nereden çıktıklarını ifade eder. Hukuku bildiren kaynaklar ise, hukuk kurallarının hangi

şekillerde göründüklerini gösteren kaynaktır ki, bunlara Hukukun şekli kaynakları denir.

Hukukun şekli kaynaklarını yazılı kaynaklar ve yazısız kaynaklar biçiminde bir ayırıma tabi

tutarız. Bunlara yardımcı kaynakları da ekleyebiliriz.

* Yazılı kaynaklar deyimi ile; hukuk kurallarının yazılı bir biçimde yer almış oldukları

metinler ifade edilmek istenir. Bunlar yazılı hukuk kurallarını içeren kaynaklardır. Yazılı

hukuk kuralları yetkili mercilerce konulmuşlardır. Yazılı kaynaklar; kanunlar, kanun

hükmünde kararnameler, tüzükler ve yönetmeliklerden oluşur.

* Yazısız kaynağı; örf ve adet ( gelenek) hukuku oluşturur. Bu kurallar yetkili bir merci

tarafından konulmazlar. Bunlar toplumda kendiliğinden doğarlar. Bir adetin, bir geleneğin

örf ve adet hukuku kuralı olabilmesi için üç unsurun bir arada olması gerekir. Bunlar;

maddi unsur, manevi unsur ve hukuki unsurdur.

* Yardımcı kaynaklar ise; bilimsel görüşler (doktrin) ile yargısal kaynaklardan oluşur.

*Hak; hukuken korunan yarardır.

* Mülkiyet hakkı; kişinin bir şey üzerinde egemenliğidir.

* Kamu hakları; kamu hukukundan doğan haktır.

* Özel haklar; özel hukuktan doğan haklardır.

* Kişisel hak; kişinin maddi ve manevi tüm varlığı ile ilgili olan ve bu varlığın serbestçe

geliştirilmesi amacına yönelik olan haktır.

* Mutlak hak; sahibine maddi ve maddi olmayan bütün mallar ile kişiler üzerinde en geniş

yetkiler veren ve herkese karşı ileri sürülebilen haktır.

*Eşya; maddi mallardır.

* İrtifak hakkı; bir eşyayı sadece kullanma ve ondan yararlanma yetkisi sağlayan ayni

haktır.

* İntifa hakkı; yararlanma hakkı; başkasına ait malları kullanma ve bunlardan

yararlanma yetkisi veren haktır.

* Rehin hakkı; bir alacağın yerine getirilmemesi durumunda, hak sahibine, belli bir malı

sattırma yetkisi veren haktır.

* Fikri hak; bir kimse tarafından yaratılan yapıt üzerindeki düşünsel haktır.

* Telif hakkı; yazar hakkıdır.

* Patent; bulgu belgesidir.

* Velayet hakkı; ergin olmayan çocuklar üzerinde ana ve babaya tanınmış olan mutlak

haktır.

* Haksız fiil; bir kimsenin hukuk kurallarına aykırı ve zarar verici davranışıdır.

* Mutlak haklar herkese karşı ileri sürülebildikleri halde, nisbi haklar belli bir kişiye veya

kişilere karşı ileri sürülebilirler.

* Hakkın kazanılması; bir hakkın bir kişiye bağlanması.

* Hukuki olay; hukuki sonuç doğuran ve insan iradesi dışında gerçekleşen olay.

* Hukuki fiil; hukuki sonuç doğuran ve insan iradesi ile gerçekleşen olaydır.

* Hukuki İşlem; bir veya birden fazla kimsenin hukuki bir sonuca yöneltilmiş irade

açıklamasıdır.

* Aslen kazanma; bir hakkın, kimseye ait olmayan bir hakkı kendi fiiliyle elde etmesidir.

* Devren kazanma; bir hakkın, sahibi bulunan kişiden elde edilmesidir.

* İyiniyet; bir hakkın kazanılmasında, buna ait engeli bilmemektir.

* Taşınır eşya; bir yerden başka bir yere taşınabilen ve taşınmaz mülkiyetine girmeyen

ve edinilebilen doğal güçlerdir.

* Hakkın kaybedilmesi; bir hakkın hak sahibinden ayrılması, onun elinden çıkması.

* Dürüst davranma; bir hak sahibinin hakkını kullanırken veya bir borçlunun borcunu

yerine getirirken iyi ve doğru hareket etmesi, yani dürüst, namuslu, aklı başında

davranışının sonucunu bilen, orta zekalı her insanın benzer olaylarda izleyecek olduğu

yolda hareket etmesidir.

* Hakkın kötüye kullanılması; bir hakkın kullanılmasında dürüst davranılmamsıdır.

* Dava hakkı; bir kimsenin devletin bağımsız ve tarafsız yargı organlarına yani

mahkemelere başvurarak hakkının elde edilmesidir.

* Talep hakkı; bir kişinin hakkını elde etmek veya hakkına saygı gösterilmesini sağlamak

üzere karşısındaki kişiye yönelttiği isteme yetkisidir.

* Meşru müdafaa; bir kimsenin, kendisine veya başkasına ya da mallarına yönelen, halen

var olan haksız saldırıdan doğacak zararı önlemek için yapmak zorunda kaldığı eylemdir.

* Zaruret hali; kendisini ve başkasını bilerek sebebiyet vermediği zarardan ya da derhal

ortaya çıkabilecek bir tehlikeden kurtarmak için başkasının mallarına zarar vermedir.

* Savunma; davalının, kendisine karşı ileri sürülmüş olan talebin tamamen veya kısmen

doğru olmadığını ileri sürmesidir.

* İnkar; kabul etmemedir.

* İtiraz; bir hakkın doğumuna engel olan veya o hakkı sona erdiren olgulardır.

* Karine; bilinen bir durumdan bilinmeyen bir durumun varlığını çıkarmadır.

* Resmi sicil; resmi makamlar tarafından tutulan sicildir.

*Resmi senet; Noterler veya resmi makamlar tarafından düzenlenen belgedir.

* Hakkın kötüye kullanılması; bir hakkın dürüstlük kurallarına apaçık derecede aykırı

surette özellikle amacı dışında kullanılmış olması ve bundan da başkalarının zarar görmüş

veya zarar görme tehlikesi ile karşılaşılmış bulunmaları demektir.

* Kişi; haklara ve borçlara sahip olabilen varlıklardır.

*Gerçek kişi; insanlardır.

* Tüzel kişi; başlı başına bir varlığı olmak üzere örgütlenmiş kişi toplulukları ve belli bir

amaca örgütlenmiş olan bağımsız mal topluluklarıdır.

* Cenin kendisine gebe kalınmış ve doğumu beklenilen çocuktur.

* Ölüm gerçek kişiliği sona erdiren hukuki bir olaydır.

* Hukuki olay; hukuk düzeninin kendilerine bir sonuç bağladığı olaylardır.

* Ölüm karinesi; bir kimsenin ölümüne kesin gözle bakılacak bir durumda kaybolması

halinde, ölmüş sayılması ve o yerin en büyük mülkiye amirinin emriyle kütüğüne ölüm

kaydının düşülmesidir.

* Birlikte ölüm karinesi; birden fazla kişiden hangisinin önce veya sonra öldüğünün ispat

edilememesi durumunda hepsinin aynı anda ölmüş sayılmasıdır.

* Gaip; yok olan kişidir.

  • Konunun word dosyası şeklindeki halini indirmek için tıkla.
  • Yararlanacağınızı düşündüğüm bir çözümlü soru sitesi, ulaşmak için tıkla
  • Konu ile ilgili sorulara ulaşmak için tıkla
  • HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI KONU ANLATIMI VE TESTİ indirmek için tıkla

 

Kpss Vatandaşlık Hukukun Temel Kavramları Konu Anlatım Videosu:


https://www.youtube.com/watch?v=hNBnGBDlhwo

 

 

3 YORUMLAR

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.