Su ve Hayat
Su, canlı hayatının temel ihtiyaçlarındandır. Bütün canlıların yaşaması ve gelişmesi için suya ihtiyacı vardır. Çünkü su, canlı organizmaların büyük bir kısmını oluşturur. Örneğin insan vücudunun kütlece %70’ini, ağaçların kütlece %60’ını su oluşturur. Canlı hücrelerde meydana gelen biyolojik tepkimeler sulu çözeltilerde gerçekleşir.
| NOT: Sizlere daha iyi ve güncel ders notu sunabilmek için kendimizi sürekli yeniliyoruz. Sizlerde son eklenen güncel ders notları ve eğitim haberlerinden anında haberdar olmak istiyorsanız sitemize Üye Olarak bildirimlerden anında haberdar olabilirsiniz. ÜYE OLMAK İÇİN TIKLAYIN |
Doğadaki canlılardan özellikle insanlar, dünya yüzeyine düzensiz bir şekilde dağılmış su kaynaklarını hızla kirleterek kullanılabilirlik olasılığını azaltmaktadır. Kullanılabilir suyun doğada bulunuşu zamana ve mekâna göre büyük değişiklikler gösterir. Bu nedenle yeryüzündeki sular deniz suyu ve tatlı su olmak üzere ikiye ayrılır.
Dünyadaki su kaynaklarının çok büyük bir kısmı okyanus ve denizlerde yer alır. Dünyadaki tatlı su kaynakları değerlendirildiğinde, yeraltı sularının tatlı su kaynaklarının %75’ini oluşturduğu söylenebilir. Yeraltı suları, kullanılabilir su kaynaklarının tamamını oluşturur:
- Yeraltı suları %95
- Göller ve nehirler %3,5
- Toprağın nemi %1,5
- Su kaynakları genel anlamda dört farklı gurupta sınıflandırılabilir.
- Yüzey suları: Göl, nehir, çay, deniz ve okyanuslar
- Atmosferik sular: Kar, dolu ve yağmur
- Yeraltı suları
- Kozmik sular: Uzaydan meteoritlerle gelen sular.
Suyun atmosfer, karalar ve okyanuslar arasındaki döngüsüne su döngüsü denir. Su döngüsü güneş enerjisiyle desteklenen açık bir sistemdir. Yeryüzündeki suyun büyük bir kısmını buzullar, okyanuslar, denizler, göller ve nehirler oluşturur.
SU KAYNAKLARI
Dünya’da su değişik fiziksel hallerde bulunur. Atmosferde buhar halinde, kutuplarda ve yüksek dağlarda buzullar halinde ve deniz, göl, nehir, yeraltı sularında ise sıvı haldedir. Dünya’da bulunan suların hepsi içilebilir nitelikte değildir. Bu nedenle sular ve kaynakları tatlı su ve tuzlu su olarak iki ana gruba ayrılır.
Tatlı sular: Dünya’daki toplam suyun % 3 ü dür.
Tuzlu sular: Dünya’daki toplam suyun % 97 sidir.
İçinde kütlece % 0,05 den az tuz içeren sular tatlı su, kütlece % 0,05 den fazla tuz içeren sular tuzlu su olarak adlandırılır.
Tuzlu Sular: İçme suyu olarak kullanılamayan tuzlu su Dünya’da bulunan suların % 97 sini oluşturur. Dünya’daki tuzlu su kaynakları:
- Okyanuslar
- Denizler
- Tuz gölleridir.
Tatlı Sular: Dünya’daki su kaynaklarının ancak % 3 ü tatlı sudur. Tatlı su kaynakları ve tatlı su içindeki oranları şöyledir:
- Buzullar (% 68,3)
- Yeraltı suları (% 31,4)
- Yerüstü sularıdır (% 0,3)
Buzullar: Yaz kış erimeyen kar ve buz kütleleridir. Buzullar kutup bölgelerinde ve yüksek dağ tepelerinde bulunur. Tatlı su kaynaklarının % 68,3 ünü oluştururlar.
Yeraltı suları: Yüzeyin altında sabit veya hareket halinde olan sulardır. Tatlı su kaynaklarının % 31,4 ünü oluştururlar.
Yerüstü suları: Göller, akarsular ve bataklıklardır. Tatlı su kaynaklarının % 0,3 ünü oluştururlar.
Su Kaynaklarının Korunması
Dünya’da tatlı su kaynakları hem az hem de dağılımları da farklıdır. Dünya’nın bazı bölgelerinde su israfı çok yüksek iken bazı bölgelerinde ise kıtlık çekilmektedir. Sanayinin gelişmesi ve bilinçsiz atıklarla tatlı su kaynakları hızla kirlenmekte ve kullanılabilir tatlı su kaynağı olma özelliğini kaybetmektedir. Bu nedenle her yıl yaklaşık yüzbinlerce insan ishalli hastalıklar yüzünden ölmektedir. Su değerli ve az olduğundan tatlı su kaynakları korunmalı ve su kullanımında israftan kaçınılmalıdır.
Su israfını önlemek için aşağıdakiler uygulanabilir.
- Musluklar su sızdırmayacak veya damlatmayacak şekilde olmalıdır.
- Banyoda küveti su ile doldurma yerine duşla yıkanma tercih edilmelidir.
- Traş olurken, elleri yıkarken, dişleri fırçalarken musluk açık bırakılmamalıdır.
- Otomobil ve balkon gibi yerler hortumla değil silerek veya kova ve sünger kullanarak temizlenmelidir.
- Bahçe sulaması buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşam saatlerinde yapılmaldır.
- Çamaşır ve bulaşıkları elde yıkama yerine makinede yıkama tercih edilmelidir.
Suların Bileşimi
Sert Sular
Sertlik Derecesi
Sert Suların Olumsuz Etkileri
Sert Suların Yumuşatılması
Su Arıtımı
Su Arıtım Aşamaları
Evlerde Su Arıtımı
Kaynakça : https://www.eokultv.com/su-ve-hayat/14757