20.yy Osmanlı Devleti Konu Anlatım PDF
2020 KPSS için sizlere özet mahiyetinde 20.yy Osmanlı Devleti Konu Anlatımının özet halini PDF olarak hazırladık. Toplam 12 sayfa‘da size bu konu başlığını özetledik.
2020 KPSS Tarih Güncel ders notlarına ulaşmak ve 20.yy Osmanlı Devleti Konu Anlatımını PDF olarak sayfanın alt kısmından doğrudan indirebilirsiniz.
Ayrıca siz 2020 KPSS Tarih’in tüm konularının PDF konu anlatım özetine yine sitemizden ulaşabilirsiniz.
Sitemizi takipte kalın. Son güncel özetler sitemizi yüklenmeye devam edecektir.
| NOT: Sizlere daha iyi ve güncel ders notu sunabilmek için kendimizi sürekli yeniliyoruz. Sizlerde son eklenen güncel ders notları ve eğitim haberlerinden anında haberdar olmak istiyorsanız sitemize Üye Olarak bildirimlerden anında haberdar olabilirsiniz. ÜYE OLMAK İÇİN TIKLAYIN |
2020 KPSS‘nin tüm derslerine ait Güncel Konu Anlatım, Özet, Soru Bankası, Çıkmış Soru Çözümleri, Videolar vb. PDF materyallere sitemizden kolaylıkla ulaşabilir ve bu 2020 KPSS materyallerini indirebilirsiniz.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
20.YY’DA OSMANLI DEVLETİ
TRABLUSGARP SAVAŞI
Nedenleri;
- Bölgenin İtalya’ya yakın olması
- Bölgenin Osmanlı açısından savunulamayacak durumda olması
- İtalyanın siyasi birliğini geç tamamlaması ve sömürge yarışı
- Zengin hammadde kaynağı
Savaşa Katılan Gönüllü Subaylar:
- Enver Paşa: Kuyumcu Hamdi Bey (Bingazi)
- Kemal: Gazeteci Şerif Bey (Derne – Tobruk)
- Ali Fuat Cebesoy
- Ali Fethi Okyar
NOT: İtalyanın kurulmasında etkili olan ve İttihat ve Terakkiye benzer cemiyet: Carborani
NOT: M. Kemalin katıldığı ilk savaştır.
NOT: Dünya tarihinde ilk savaş uçağı Trablusgarp savaşında kullanılmıştır.
Burada haklı örgütleyen subaylar başarılı bir savunma yapmışlardır. Ancak Balkan savaşlarının çıkmasıyla subaylar tekrar İstanbul’a dönmüşler ve Libya savunmasız kalarak Uşi antlaşmasıyla İtalyaya bırakılmıştır.
Uşi Antlaşması:
- Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakılacak
- Osmanlı’nın Kuzey Afrika’da kaybettiği son toprak parçasıdır.
- Trablusgarp halkı dini açıdan Halifeye bağlı
- Naibüs Sultan atanmıştır.
- 12 Ada Balkan savaşları sonuna kadar İtalya’ya bırakılmıştır.
- İtalya, kapitülasyonların kaldırılmasında yardım edecek
-
BALKAN SAVAŞI
Nedeni: Osmanlı’yı Balkanlar’dan atmak
Savaşa Katılan Devletler:
- Karadağ: Savaşı başlatan
- Yunanistan
- Sırbistan
- Bulgaristan: En etkili olan
1913 Londra Antlaşması:
Osmanlı ile Bulgaristan arasındaki sınır “Midye Enez” hattı olacak, Osmanlı bu hattın batısından çekilecektir.
Osmanlı’nın Kaybettiği Yerler:
- Doğu Trakya
- Batı Trakya
- Makedonya
- Selanik
- Ege Adaları
- Arnavutluk: Osmanlı’dan ayrılan son Balkan ülkesidir.
- Arnavutluk’un ayrılmasıyla “Osmanlıcılık” politikası kaybolmuş, “İslamcılık” politikası darbe almıştır. “Türkçülük” fikri önem kazanmıştır.
Osmanlı’nın Savaşı Kaybetme Nedenleri
- Ordunun içine siyasetin girmesi (İttihat vb.)
- +35 yaş askerin terhis edilmesi ve ordu gençleşmesi (tecrübesiz)
- Dört cephede birden savaşılması
-
Balkan Savaşı Sonuçları:
- Batı Trakya Azınlık sorunu ort. çıktı.
- Osmanlı’nın Balkanlarda toprağı kalmadı.
- Balkanlardan Anadolu’ya göç başladı.
- Arnavutluk’un kaybedilmesiyle “Türkçülük” fikri önem kazanmıştır.
- Yenilgiden hükümeti sorumlu tutan İttihat ve Terakki meclisi bastı. (Babıali Baskını-Hükümet)
- Babıali’den sonra Üç Paşalar dönemi: Cemal-Talat-Enver
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
-
BALKAN SAVAŞI
Nedeni: Bulgaristan’ın 1. Balkan savaşında çok toprak alması
Savaşa Katılan Devletler:
- Romanya
- Karadağ
- Sırbistan
- Yunanistan
(Hepsi Bulgarlara karşı savaşmıştır)
NOT: Osmanlı Devleti bu durumdan faydalanarak sadece Doğu Trakya’yı Bulgaristan’dan geri almıştır.
Balkan ülkeleri kendi aralarında Bükreş Antlaşmasını imzaladı. Bulgaristan elde ettiği kazanımları kaybetti.
Edirne Fatihi: Enver Paşa
Hamidiye Kahramanı: Rauf Orbay
Osmanlı – Sırbistan: İstanbul Ant: Sınırımız olmamasına rağmen orada yaşayan türklerin göç etmesiyle orada kalan taşınmazların hakları konusu görüşülmüştür.)
-
DÜNYA SAVAŞI
Nedenleri:
- İtalya ve Almanya siyasi birlik geç – sömürge yarış
- Hammadde yarışı
- Avusturya-macaristan ile Rusya’nın Balkanlarda nüfuz çabaları
- Devletler arası bloklaşma ve silahlanma
- Fransız ihtilali ve ulusçuluk akımı
- Rusya sıcak denizler – panislavizm
- Almanya –Fransa: Alsas Loren kömür yatakları
- Sırp’ın Avust-Mac. İmparatorunu öldürmesi
Almanya’nın Osmanlı’nın Savaşa girmesini İsteme Nedenleri:
- Yeni cephelerin açılmasıyla yükünü hafifletmek
- Halifenin gücünden faydalanmak
- Osmanlı’nın nüfus gücünden faydalanmak
- Osmanlı’nın jeopolitik konumu
TAARRUZ CEPHELERİ
KAFKASYA CEPHESİ
Açılma Nedenleri:
- Kars, Ardahan ve Batum’u (Elviye-i Selase) geri almak
- Turancılık
- Bakü Petrollerine ulaşmak
Hasan İzzet Paşa’dan sonra Enver Paşa Sarıkamış Harekatını başlattı.
Ruslar ilerleyerek Van’da katliam yapınca Tehcir Kanunu ile Ermeniler gönderildi.
Bölgeye M.K Tuğgeneral olarak geldi ve Ruslar’dan Muş ve Bitlis’i aldı.
Rusya’da Ekim Devrimi- Bolşevik İhtilali yaşanınca Sovyet Rusya kuruldu ve Rusya geri çekildi.
Rusya ile Brest-Litovsk Antlaşması imzalandı ve Rusya Kars, Ardahan, Batum’u gerdi verdi.
NOT: Osmanlı başarısız olduğu bir cephede toprak kazanmıştır.
NOT: M.K katıldığı savaşlar sırasıyla:
- Çanakkale
- Kafkas
- Suriye Filistin
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
KANAL CEPHESİ
Açılma Nedenleri:
- Mısır’ı geri almak
- İngilterenin sömürge yolları ile bağlantıları kesmek
Bu cephenin açılmasını Almanlar istemiştir.
Bu cephe Suriye-Filistin cephesinin devamıdır.
“Romani Muhaberesi” bu cephede tarihte 2. Sarıkamış faciası olarak nitelendirilmiştir.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
SAVUNMA CEPHELERİ
ÇANAKKALE CEPHESİ
Diğer Adları: Centilmenler – Aydınlar – Dardanelya
Açılma Nedenleri:
- Osmanlı’nın Asya ve Avrupa bağlantısını kesmek
- Osmanlı’nın olası Hindistan saldırısını önlemek
- İstanbul’u alarak son vermek
- Balkan ülkelerini yanlarına çekmek
- Rusya’ya boğazlar üzerinden yardım göndermek
- Rusya’nın buğdayından faydalanmak
Sonuçları:
- Savaş 2 yıl uzadı
- Bulgaristan Osmanlı’nın yanında savaşa girdi. Böylelikle Almanya ile kara bağlantısı sağlandı.
- K Albay oldu, tanınan komutan oldu ve Milli Müc. Lideri olma yolunda etkili oldu.
- 500 bin insan hayatına kaybetti.
- Rusya’ya yardım gitmeidği için ekonomik kriz.
NOT: M.K savaş sırasında; “Ben taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum”.
NOT: M.K savaş kazanılmasından sonra “Hamdolsun İstanbul’u kurtardık” demiştir.
IRAK CEPHESİ
Açılma Nedenleri:
- Rusya’ya karadan yardım göndermek
- Türklerin İran üzerinden Hindistan’a ulaşmasını engellemek
- Musul ve Abadan petrollerini ele geçirmek
- Kut’ül Amare’de 20 bin İngiliz askeri ve Townshend esir alındı.
NOT: Halil Paşa: Kut’ül Amare Kahramanı
HİCAZ YEMEN CEPHESİ
- İngilizlerin kutsal bölgeleri ele geçirmek istemesi
- İngilizlerin bölge petrolünü istemesi
Fahrettin Paşa 60 gün boyunca Medine’de savunma yapmıştır. (Çöl Kaplanı- Çöl Aslanı- Türk Kaplanı – Medine Müdafii unvanları verilmiştir) – İngiliz ajan: Lawrance
Mekke Emiri: Şerif Hüseyin – Gizli ant: Mac Mahon
SURİYE FİLİSTİN CEPHESİ
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
GİZLİ ANTLAŞMALAR
- İstanbul Antlaşması
- Boğazlar Çarlık Rusya’ya bırakıldı.
- Petrograd Antlaşması
- Doğu Anadolu Rusya’ya verildi.
- Londra Antlaşması
- Konya ve çevresi İtalya’ya bırakıldı.
- Sykes Picot Antlaşması
- Orta doğu Fransa ve İng arasında paylaşıldı.
- Sain Jean de Maurienne Antlaşması
- İzmir ve çevresi İtalya’ya bırakıldı.
- Mac Mahon Antlaşması
- Araplar İngiltere’nin yanında yer aldı
- Savaş sonunda Hicaz merkezli Arabistan kuruldu.
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI
Osmanlı: Rauf Orbay – İtilaf: Amrial Caltrophe
Limni Adasında – Agamennon Zırhısında imzalanmıştır.
- İtilaf devletleri güvenliklerini tehdit eden herhangi bir bölgeyi karışıklık çıkması halinde işgal edecek. (7. Md.)
- Madde ile Anadolu işgale açık hale geldi.
- Vilayet-i Sitte’de (BESVED) (Bitlis, Erzurum, Sivas, Van, Elazığ, Diyarbakır) bir karışıklık çık. işgal edilecek. (24.m)
- Madde ile Megali Armenian (Büyük Ermenistan) kurulması amaçlanmıştır.
Mondros’tan Sonra Başlayan İşgaller
- Mondros’tan sonra işgale uğrayan ilk Osmanlı toprağı: Musul (İngiltere)
Mondros’tan sonra Anadolu’da ilk işgale uğrayan: Hatay (Fransa) - Hatay’da Milli Mücadelenin ilk kurşununu atan Fransızlara: Kara Mehmet Çavuş
PARİS BARIŞ KONFERANSI
Yenen ile yenilen devletlerin ant. için toplanmıştır.
Başkanlığını ABD yapmıştır.
İtilaf dev. arasında ilk kez görüş ayrılığı yaşanmıştır.
- Daha önce İtalya’ya verilen İzmir ve çev. daha sonra Yunanistana verilmiştir.
Milletler Cemiyeti (Cemiyeti Akvam) kurulmuştur.
Konferans sonucunda;
- Almanya: Versay
- Avusturya: Sen Jermen
- Macaristan: Triyanon imzalandı.
İZMİRİN İŞGALİ VE AMİRAL BRİSTOL RAPORU
Bu işgale ilk kuruşunu Hukuk-u Beşer Gazetesi yazarı Hasan Tahsin (Osman Nevris Bey) atmıştır.
Albay Süleyman Fethi Bey ise “Yaşa Venizelos” demediği için şehit edilmiştir.
İzmir’in işgalinin ilk protesto edildiği yer Havza’dır.
İşgalin haksız olduğunu belirten ilk uluslararası rapor Amiral Bristol raporudur.
Ayrıca Doğu Anadolu’da inceleme yapmak üzere ABD “General Harbourd” görevlendirmiştir.
YARARLI CEMİYETLER
- İzmir Müdafa-i Hukuk-u Osmaniye
- Reddi İlhak
- Trabzon Muhafaza-i Hukuk
- Şark Vilayetleri
- Trakya Paşaeli
- Kilikyalılar Cemiyeti (Adana çev.)
- Anadolu Kadınları M.H.C
- Milli Kongre Cemiyeti ( Esat Işık –basın)
- Gizli Karakol (Mim-mim) (Zabitan teşkilatı)
- Kars İslam Şurası (İlk yararlı cemiyet)
ZARARLI CEMİYETLER
Azınlıkların Kurdukları
- Etnik-i Eterya (Büyük Yunanistan)
- Mavri Mira (Büyük Yunanistan)
- Rum Pontus
- Hınçak ve Taşnak (Ermeni)
- Macabi Cemiyeti (İsrail)
Türklerin Kurdukları
- Wilson Prensipleri (ABD himaye)
- İngiliz Muhipleri
- Sulh ve Selameti Osmaniye Teali İslam
- Hürriyet ve İtilaf
- Kürt Teali
- Nigehban Cemiyeti
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
KURTULUŞ SAVAŞI
Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi
- Yıldırım orduları grup komutanıyken İstanbul’a çağrıldı.
- Türk-Rum çatışmasını önlemek amacıyla Ordu Müfettişliği (3.ordu) göreviyle Samsun’a çıktı.
- Limana demirlemiş İtilaf devletlerinin gemilerini görünce yaveri Cevat Abbas’a : Geldikleri gibi giderler demiştir.
- Milli bilinci uyandırmak amacıyla “Havza Genelgesi” yayınladı.
HAVZA GENELGESİ
M.K tarafından tek başına yayımlandı.
Milli bilinci uyandırmak için hazırlandı.
- İzmir’in işgali her yerde protesto edilecek
- Protestolar yapılırken masum halka zarar yok
- Ordular terhis, silahlar teslim edilmeyecek
NOT: İzmir’in işgali ilk Havza’da protesto edildi. Bu olaydan sonra M.K İstanbul’a ilk defa geri çağrıldı.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
AMASYA GENELGESİ
M.K silah arkadaşlarıyla birlikte yayınladı.
NOT: İsmet İnönü ve Ali Fethi Okyar’ın imzaları yoktur.
Genelgenin Önemi;
- Milli mücadele programı belirlenmiştir.
- M gerekçe, amaç ve yöntemi belirlenmiştir.
- Üstü kapalı ilk defa ulusal egemenliğe dayalı bir devlet rejime geçileceğinden bahsedilmiştir.
NOT: Geneldgeden sonra M.K arkadaşlarına telgrafında: “Artık İstanbul Anadolu’ya hakim değil, tabi olmak zorundadır” demiştir.
ERZURUM KONGRESİ
Toplayan Cemiyetler: Trab. Muh. Huk. Cm. – Şark Vil. MHC
Önemi: Toplanış amacı bakımından – Bölgesel
Aldığı kararlar bakımından – Ulusal
- Temsil Heyeti kuruldu.
BALIKESİR VE ALAŞEHİR KONGRELERİ
- Batı cephesi kurulmuştur.
- Gerektiğinde Yunanlara karşı herhangi bir İtilaf dev. yardım alınabileceği kararı alınmıştır.
- K bu kongreye katılmamıştır.
NOT: Batı Anadolu’da Galip Hoca takma adıyla Reşad-ı Sani lakabıyla Celal Bayar kongreler düzenlemiştir.
NOT: M.K Erzurum, Sivas, Afyon ve Pozantı (Adana) kongrelerine katılmıştır.
SİVAS KONGRESİ
Toplanış amacı ve aldığı kararlar bakımından ulusaldır.
Kongreye Katılımın Az Olma Sebepleri
- Delegelerin engellenmesi
- ’nın Sivas’ı işgal edecek söylentisi
- Bazı delegelerin kong. Gereksiz bul. Gelmemesi
Kongrede Tartışılan Konular
- Manda ve himaye
- Kongre Başkanlığı (M.K ile Rauf Orbay arasında)
- Saltanata bağlılık yemini
- Siyasi tartışmalar
NOT: Damat Ferit’in görevden alınarak yerine Ali Rıza Paşa hükümetinin getirilmesi Temsil Heyetinin İstanbul Hükumetine karşı ilk siyasi zaferidir.
AMASYA GÖRÜŞMELERİ
İstanbul Hükümeti: Salih Paşa
Temsil Heyeti: Mustafa Kemal
NOT: Amasya görüşmeleri le İstanbul Hük, Temsil Heyetini ilk defa resmi olarak tanıdı.
NOT: Seçimler yapıldı ve M.K Erzurum milletvekili oldu.
Ankara’yı Tercih Etme Sebepleri;
- Ulaşım ve haberleşme
- Batı Cephesine yakın
- Mebusan Mec. Çalışmalarını yakından takip
- Düzenli ordu bulunması
- İşgale uğramamış, güvenli bölge olması
- Halkının Milli Müc. Yanlısı olması
- K İstanbul’a gidecek olan heyetten;
- Kendisini mec. Başkanı seçmelerini,
- Müdafa-i Hukuk adıyla grup kurmalarını istemiştir.
Ancak “Felah-ı Vatan” adıyla grup kurulmuştur.
NOT: İtilaf dev. meclise müdahale etmeme sebebi aleyhine karar alınamayacağı düşüncesidir.
MİSAKIMİLLİ (MİLLİ YEMİN – MİLLİ ANT)
Son Osmanlı mebusan meclisinin aldığı son karardır.
M.K ve Mebusan Meclisi vekilleri birlikte hazırladı.
NOT: Misakı Millide ulusal egemenliğe yönelik karar yoktur.
NOT: Misaki milli konuları ileride Lozan Ant. temel konularıdır.
İstanbul bu kararlardan sonra İtilaf dev. tarafından 16 Mart 1920’de işgal edilmiştir.
**İstanbul’un işgalini M.K ye haber veren: Manastırlı Hamdi Bey – Lakabı Martonaltı
NOT: M.K İstanbul’un itilaf dev. tarafından işgal edilmesine yönelik “Artık mücadelem Padişah’ı bu hakaretten kurtarmaya yöneliktir” demiştir.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
1.TBMM DÖNEMİ
23 Nisan 1920 Türkiye Devletinin kuruluş tarihidir.
Genel Özellikleri:
- Kurucudur
- Demokratiktir
- İhtilalcidir
- Savaşçıdır
- Olağanüstüdür
- Ulusçu, Milliyetçidir
- Güçler birliği savunur
- İnkılap yapan bir meclis değildir
- Meclis hükumet sistemini uygular.
- Bunun nedeni hızlı kararlar almaktır.
Mecliste Yer Alan Gruplar:
- Müdafaa-i Hukuk: Mustafa Kemal yanlıları
- Yeşil Ordu: Çerkez Ethem yanlıları – Yeni Dünya- Seyyare
- Halk zümresi
- Tesanüt
- İttihatçılar
- Reform
- İstiklal
İlk Hükümet Vekilleri
- Meclis Başkanı: Mustafa Kemal
- Maarif Bakanı: Rıza Nur
- Sağlık Bakanı: Adnan Adıvar
- Milli Savunma Bakanı: Fevzi Çakmak
- İktisat Bakanı: Yusuf Kemal Tengrişek
İlk kurulan bakanlık: Sağlık bakanlığı
En çok para ayrılan bakanlık: Milli Savunma
1.TBMM DÖNEMİ VE AYAKLANMALAR
İstanbul Hük. Tarafnıdan Doğrudan Çıkarılanlar
- Ahmet Anzavur (Kuvayı Muhammediye)
- Kuvayi İnzibatiye (Hilafet Ordusu)
Eskiden Kuvayi Milliyeci olup Sonradan Ayaklananlar
- Çerkez Ethem (2. İnönü sırasında)
- Demirci Mehmet Efe
- (Düzenli orduya katılmamak için isyanlardır)
Azınlıkların Çıkardıkları Ayaklanmalar
- Rum İsyanı (En uzun)
- Ermeni İsyanı
NOT: Bu üçünü bilirsen kalanlar İst. Hük. + İtilaf dev. çıkardıkları isyanlardır. (Bolu, Bozkır, Koçgiri, Düzce, Delibaş Mehmet, Yazgat, Hendek, Şeyh Eşref, zile, Adapazarı, Postacı, Ali batı, Çopur Musa, Milli Aşiret, Cemil Çeto)
SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI
– İtalya San Remo kentinde maddeler belirlendi.
– Osmanlı kabul etmedi.
– Bunun üzerine Yunanlar “Milne Hattı”nı geçerek Bursa ve Uşak’ı işgal etti.
– Saltanat Şurası toplandı ve antlaşmayı kabul etmek için Sevr kasabasına gittiler.
Bu antlaşma hukuken geçersizdir. Nedeni; antlaşmanın Osmanlı Mebusan Meclsini onayından geçmemesidir. Ayrıca Milli Müc. Başarıya ulaştığı için uygulanamamıştır.
NOT: Osmanlı’yı fiilen bitiren antlaşmadır.
- Osmanlı’nın imzaladığı son antlaşma Sevr’dir. İleride Sevr yerine Lozan imzalanacaktır.
NOT: Sevr taslağı İtalya’da hazırlanırken imzalanması Fransa’da gerçekleşmiştir.
NOT: İmzalandığı halde uygulanmayan; Ayastefanos ve Sevr
KURTULUŞ SAVAŞI MUHAREBELER DÖNEMİ
Kuvayi Milliye’nin Kaldırılma Sebepleri
- Düzensiz ve disiplinsiz
- İhtiyaçları halktan karşılanma
- Halkı kendi usullerince yargılama
- Yunanları yurttan atacak gücü olmaması
- Gediz Taaruzu’nda başarısız olması
Kuvayi Milliye’nin ilk ve son başarısı Aydın’ın geri alınması.
Düzenli Orduya Geçiş aşamaları:
- Subay yetiştirme merkezleri açıldı
- Seferberlik ilan edildi
- Batı cephesi ikiye ayrıldı.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
CEPHELER
DOĞU CEPHESİ
- İlk açılan cephedir.
- Ermeniler ve Gürcüler ile savaşıldı.
- Bu cephede Kolordu savaşmıştır. (Bu ordu Osmanlı’dan kalmıştır – Kazım Karabekir)
NOT: Bu cephede Kazım Karabekir’in başarılarından dolayı “Şark Fatihi” unvanı verilmiştir.
Bu cephede Gümrü, Batım, Moskova ve Kars antlaşmaları imzalanmıştır.
Günümüz Doğu sınırı Rusya ile yapılan Kars antlşmasıdır.
Gümrü Antlaşması
- Çıldır Gölü ve Aras Nehri sınır kabul edilecek
- Ermeniler Sevr’deki isteklerinden vazgeçecek ve Misakı Milli’yi tanıyacak.
- 1915 Tehcirile göç eden Ermenilerden masum olanlar tekrar Anadolu’ya geri gelebilecek
Önemi:
- TBMM’nin uluslararası alanda imzaladığı ilk antlaşmadır.
- İlk defa bir antlaşma metninde “Türkiye” ifadesi kullanılmıştır.
Türkiye’yi resmi alanda ilk tanıyan devlet: ERMENİSTAN
Türkiye’yi tanıyan ilk Müslüman ülke: AFGANİSTAN
Türkiye’yi tanıyan ilk Avrupalı devlet: RUSYA
GÜNEY CEPHESİ
- Düzenli ordu yoktur. Sadece Kuvayi Milliye savaştı.
- Bu cephede birliği sağlamak acıyla “Pozantı Kongresi” yapıldı. (Milli Mücadelenin son kongresidir.)
- Fransız ve Ermenilere karşı savaşıldı;
- Adana: Tufan Bey
- Maraş: Sütçü İmam ve Rıdvan Hoca
- Antep: Şehit Kamil ve Şahin Bey
- Urfa: Ali Saip Bey ve Milli Aşiret
| İlk Şehir |
| Alfabetik sıralama mevcut. AMU – GKŞ |
Bu cephede Sakarya Meydan Muharebesi’nden sonra imzalanan Ankara Antlaşması ile kapanmıştır. (1921 – Fransa)
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
BATI CEPHESİ
Balıkesir Kong. ile kuruldu.
Sivas Kong. ile Ali Fuat Cebesoy buraya atandı.
-
İnönü Savaşının Nedenleri
- Yunanların İngilizlerin desteğini kaybetmek istememesi
- Yunanların Çerkez Ethem isyanından fayd. İstemesi
- Yunanların, Eskişehir ve Ankara’yı alarak M.M son vermek istemesi
- Yeni kurulan düzenli ord.nun güçlenmesini engellemek
NOT: Savaş Metristepe mevkiinde yapılmıştır.
Savaşın kazanılmasında İ.İ ve İzzettin Paşa etkili olmuştur.
NOT: Yunanlar 1. İnönü’ye Taarruzu Keşif demişlerdir.
Savaşın Sonuçları
- Düzenli ordunun ilk zaferidir.
- TBMM’ye olan güven artmıştır.
- Teşkilat-ı Esasiye (21 anayasası) kabul edilmiştir.
- İ.İ generalliğe yükseltilmiştir.
- İtilaf dev. Sevr’de değişiklik yaparak Londra Konf. topl.
- Sovyet Rus. İle Moskova Ant. imzalanmıştır.
- Afganistan ile Dostluk Antlaşması imzalanmıştır.
- İstiklal Marşı imzalanmıştır.
- Türk ordusuna ithaf edilmiştir.
- Güfte: Mehmet Akif Ersoy
- İlk defa 82 Anayas. yer aldı.
- İlk defa Açıkgöz gazetesinde yayınlandı.
- İlk bestecisi Ali Rıfat Çağatay
- Son bestecisi Osman Zeki Üngör
- Geliri Darülmesai’ye bağışlandı.
- Yarışmayı Maarif Vakfı düzenledi
- Kazım Karabekir’de katılmıştır.
- Hamdullah Suphi Tanrıöver meclis okudu.
NOT: TR’yi tanıyan ilk İslam ülkesi: Afganistan’dır.
NOT: TR’yi ilk ziyaret eden devlet adamı: Afgan Kralı: Amanullah’dır.
1921 Anayasası (Teşkilat-ı Esasiye)
- Türkiye Devletinin ilk anayasasıdır.
- Kanuni Esasinin çelişmeyen mad. İle uygulanmıştır
- Egemenlik halka verilmiştir.
- Laik değildir.
- En kısa süreli anayasadır. (24’e kadar)
- Tek yumuşak anayasadır. 7 temel ilke
- İlk yapılan değişiklik 23’te “ rejimi Cumh.”
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
LONDRA KONFERANSI
- Yunanlara zaman kazandırmak için toplandı.
- TBMM adına: Bekir Sami Bey
- Osmanlı adına: Tevfik Paşa “Bu milletin asıl temsilcisi TBMM baş delegesidir” diyerek İt. Dev. oyunu bozmuştur.
- TBMM konferansa İtalya davetlisi olarak katılmıştır.
TBMM’nin Konferansa Katılma Nedenleri;
- Misak-ı Milliyi tüm dünyaya duyurmak
- Resmi olarak tanınmak
- “Türkler barıştan kaçıyor” propagandasının önüne geçmek.
NOT: Bu konferansla TBMM, İtilaf dev. tarafından hukuken tanınmıştır.
NOT: Bekir Sami Bey İtilaf dev. ile habersiz görüştüğü için görevden alınıp yerin Yusuf Kemal Tengrişek gelmiştir.
MOSKOVA ANTLAŞMASI
SSCB x TBMM
Antlaşma Maddeleri;
- İki devlet birbirine rejimlerini ihraç etmeyecekler
- Çarlık Rusya ile Osmanlı arasındaki tüm ant. iptal
- Kapitülasyonlar kaldırılacak
- İki taraftan birinin tanımadığı ant. diğeri de tanımayacak.
- Batum Gürcistan’a bırakılmıştır.
NOT: Batum’un Gürcistan’a bırakılması Misakımilli’den ilk defa taviz verildi.
NOT: Bu antlaşma ile TBMM ilk defa büyük bir Avrupa devleti tarafından resmen tanındı.
-
İNÖNÜ SAVAŞI
Savaş sonunda M.K “ Siz orada sadece düşmanı değil bu devletin makus talihini de yendiniz” demiştir.
(Savaş sonuçlarının kodlaması FİFİ)
NOT: Anadolu’dan çekilen ilk itilaf devleti İtalya’dır.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
ESKİŞEHİR – KÜTAHYA MUHAREBELERİ
NOT: Tekalif-i Milliye emirlerinden gelen yardımların bir kısmı Sakarya’da diğer kısmı ise Büyük Taarruz Savaşı’nda kullanılacaktır. (Uzak vilayetlerden gelen yardımlar ancak yetişmiştir.)
NOT: Savaş sırasında TBMM başkanı olarak görev yapan M.K Ankara’da “1. Maarif Kongresi”ni düzenlemiştir.
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ – SUBAYLAR SAVAŞI – MELHAME-İ KÜBRA – BÜYÜK KIYIM
Yunanlar Ankara’yı alarak Milli Mücadeleye son vermek istedi.
Mevki: Duatepe
Bu savaş ile 1683 2. Viyandan beri geri çekiliş sona erdi.
Son savunma savaşıdır.
M.K “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır.”
- Sovyet Rusya’ya bağlı Azerbeycan, Ermenistan ve Gürcistan ile Doğu sınırımızı kesinleştiren Kars Antlaşması imzalandı.
NOT: Anadolu’dan çekilen ilk İtilaf Devleti İtalya’dır.
NOT: İtalya ve Fransa’nın bırakmış olduğu silahlar Büyük Taarruz’da Türk ordusu tarafından kullanılmıştır.
BÜYÜK TAARRUZ – BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ – RUM SINDIĞI SAVAŞI – DUMLUPINAR MEYDAN MUHAREBESİ – YURTKURTARAN SAVAŞI
- Uşak’ta bulunan General Trikopis, Fevzi Çakmak tarafından esir alındı.
- İngiltere Başbakanı Liyord George hükümeti istifa etti.
NOT: Fevzi Çakmak’a Mareşallik rütbesi verildi.
NOT: M.K “ Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir” emrini verdi.
MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI
Bu antlaşmada TR’yi İsmet İnönü temsil etmiştir.
İ.İ’nün buradaki başarısı Lozan’a gönderilmesinde etkili.
Maddeleri;
- Türk – Yunan savaşı sona erecek.
- Yunanlılar Doğu Trakya’dan çekilecek.
- Boğazlar ve İstanbul TBMM’ye bırakılacak.
NOT: Refet Bele “Trakya Yüksek Komiseri” sıfatıyla Doğu Trakya’yı Yunanlardan geri almıştır.
NOT: Osmanlı Devleti;
- Mondros ve Sevr ile fiilen,
- Mudanya ile hukuken,
- Saltanatın kaldırılması ile resmen sona ermiştir.
| ⇓ NOT: PDF YAZININ SONUNDADIR. ⇓ |
SALTANATIN KALDIRILMASI
NOT: TBMM’ye Saltanatın kaldırılması hakkındaki Kanun teklifini Dr. Rıza Nur ve arkadaşları sunmuştur.
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI
İsmet İnönü – Hasan Saka – Dr. Rıza Nur
M.K taviz verilememesini istediği konular: Ermenilerin Yurt istekleri ve Kapitülasyonların kaldırılması.
NOT: Lozan’da gözlemci devlet ABD’dir.
Lozan’da Alınan Kararlar;
- Batı: Yunanistan ile Mudanya, Bulgaristan ile İstanbul antlaşması (Balkan) esas alındı.
- Doğu: Kars Antlaşması esas alındı.
- Irak: Bu sorun gündeme gelmesine rağmen çözümü sonraya bırakıldı.
- Lozan’da çözülemeyen tek konudur.
- Kapitülasyonlar: Tamamen kaldırıldı ve Duyunu umumiye’nin TR deki görevi sona erdi.
- Azınlıklar
- İstanbul’un boşaltılması
- Patrikhane
- Adalar
- Savaş tazminatı
- Boğazlar
- Yabancı okullar
- Dış Borçlar: Rusya’yı emsal teşkil etmesi yönüyle tedirgin etmiştir.
- Nüfus Mübadelesi: Batı Trakya’da oturan Türkler ile İstanbul’da oturan Rumlar yerleşik (etabil) sayılacak, diğerleri yer değiştirecek.
NOT: Lozan görüşmeleri 1. TBMM döneminde başlamıştır. Ancak Lozan Barış Antlaşması 2. TBMM onaylamıştır.
|
Kaynak İndirme Bilgileri
Diğer KPSS Tarih Konu Anlatım;
|
[…] 2020 KPSS 20.yy da Osmanlı Devleti PDF İNDİR […]
[…] 2020 KPSS 20.yy da Osmanlı Devleti PDF İNDİR […]
[…] 2020 KPSS 20.yy da Osmanlı Devleti PDF İNDİR […]